Ένα απέραντο «Μπρονξ»

Το αστυνομικό δελτίο γίνεται όλο και χειρότερο. Οι μισοί θα προσπαθήσουν να μας πείσουν πως φταίει η έλλειψη πολιτικής θέλησης, ενώ οι άλλοι μισοί βρουν κάποια άλλη ανεδαφική θεωρία για να αντεπιτεθούν στους πρώτους. Στη μέση θα μείνουμε όσοι ζούμε χωρίς αστυνομική φύλαξη, στις γειτονιές της Αθήνας και αλλού, με το φόβο να γίνεται παρακολούθημα μίας εγκληματικότητας που δεν πολλαπλασιάζεται μόνο, αλλά μεταλλάσσεται επί τα χείρω. Κανείς δεν μπορεί να πει το προφανές, πως «είναι η φτώχεια ηλίθιε» και ο κοινωνικός αποκλεισμός. Γιατί θα πρέπει να το λύσουν.

Οι λέξεις ήταν πολλές τις τελευταίες δεκαετίες, από την «επανίδρυση του κράτους» που σήμαινε χρεοκοπία, μέχρι την ορολογία της κρίσης, συνήθως ηθικοπλαστικά φορτισμένη και τελικά κενή. Η λέξη, όμως, στην οποία πρέπει να σταθούμε, γιατί είναι κεντρική και περιγράφει με σαφήνεια το αποτέλεσμα του ελληνικού εκτροχιασμού, όσο και της ευρωπαϊκής τιμωρητικής λιτότητας (τιμωρητική ως υπερβάλλουσα), είναι η φτωχοποίηση. 

Ο κ. Σόιμπλε, με τη βοήθεια γερμανοεξαρτημένων κρατών, επικεντρώθηκε και κατάφερε να επιβάλλει την τιμωρία αντί για λύση: λιτότητα για τη δόση, αντί πραγματικές μεταρρυθμίσεις. Αντιπυρετικά αντί για εντοπισμό της αιτίας και παρέμβαση στο πρόβλημα. Το αυτό, φυσικά, έπραξαν και οι κυβερνήσεις της κρίσης, με κορμό τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ, επιλέγοντας ξανά και ξανά τη φορολογία αντί της αλλαγής. 

Αμφότεροι εκλέχθηκαν με κάποιας μορφής ψεύδη (ισοδύναμα, Ζάππειο Χ, πρόγραμμα Θεσσαλονίκης κλπ), για να εφαρμόσουν τελικά μία βερύτερη φορολογική πολιτική για να χρηματοδοτήσουν το πρόβλημα. Έπαιρναν τα χρήματα των πολιτών και των επιχειρήσεων, πολλές φορές στοχοποιώντας τους στην πορεία ως «το πρόβλημα», για να συνεχίσουν τη χρηματοδότηση ενός αναποτελεσματικού κράτους και των ημετέρων του, με μόνο όρο το να μην αλλάξει τίποτα.

Δεν υπήρξε καμία ειλικρινής προσπάθεια από τους εταίρους για πραγματικές μεταρρυθμίσεις (η νεοφιλελεύθερη απορρύθμιση δεν είναι μεταρρύθμιση, αλλά γιουρούσι), ενώ το ελληνικό πολιτικό κατεστημένο, εξαρτημένο από το μαύρο πολιτικό χρήμα, δεν τόλμησε να αγγίξει το πρόβλημα. Το αποτέλεσμα ήταν η περαιτέρω μείωση του ΑΕΠ, πέραν όσου ήταν αναπόφευκτο λόγω της μείωσης της φούσκας των ακινήτων, των υπερβολικών μισθών, των τριπλών συντάξεων, της ιατροφαρμακευτικής απάτης και λοιπά. 

Φτάσαμε λοιπόν σε μία χώρα βαθιά πληγωμένη, με τα κίνητρα για την παραβατικότητα να έχουν μεγεθυνθεί λόγω φτώχειας και χρόνιας ανεργίας, την ώρα που τα κατασταλτικά μέσα για την καταπολέμηση της όχι απλά έχουν μειωθεί, αλλά ίσως έχουν αλλοιωθεί· πώς αλλιώς να διαβάσει κανείς τις ειδήσεις για όσα γίνονται στις φυλακές, τις δολοφονίες δικηγόρων, τις ανατινάξεις ΑΤΜ και γενικότερα ένα αστυνομικό δελτίο που κάθε μέρα γίνεται και πιο άγριο;

Μήπως ήρθε η ώρα να δούμε τι έκαναν όσοι κατάφεραν να χτυπήσουν την εγκληματικότητα σε περιοχές με υψηλή φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό; Τα προγράμματα επανένταξης, τα χαρακτηριστικά τους και το κόστος τους; Τα βασικά βήματα είναι κοινά, παρεμβατικά: εξασφάλιση υγείας, βασικό εισόδημα, εκπαίδευση και βοήθεια για πρόσβαση σε εργασία, για να σπάσει ο φαύλος κύκλος. Όλα κοστίζουν, ενώ στην περίπτωση μας θα πρέπει να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας - δεν υπάρχουν σήμερα. Αν δεν καλυφθεί αυτό το κόστος, ποια θα είναι η μοίρα της χώρας και ποιος είναι έτοιμος να το αναλάβει, στην Ελλάδα ή τη Δύση; Η χώρα δεν μπορεί από μόνη της να γεννήσει ξαφνικά χρήμα.

Όποιος νομίζει πως η πολιτική είναι απλά η άσκηση οικονομετρίας, δεν χρειάζεται να ξαναψηφίσει - στο δικό του κόσμο, ένας αλγόριθμος αρκεί. Για όλους τους άλλους, ίσως ήρθε η ώρα η ΕΕ να παραδεχτεί το δικό της «Ελληνικό λάθος» και να προχωρήσει σε διόρθωση, με ένα νέο πακέτο τύπου Μάρσαλ. Ας το ονομάσουν όπως θέλουν αυτή τη φορά, δεν έχει πολλή σημασία. Αν δεν το κάνει για ηθικούς λόγους, ας το κάνει για γεωπολιτικούς - δεν χωράει άλλο ένα πρόβλημα στην περιοχή. 

Από κάπου πρέπει να επιστρέψει μέρος του ΑΕΠ της Ελλάδας, το μέρος εκείνο που χάθηκε από Σοϊμπλική Εμμονή, προτού δώσει κι άλλα επιχειρήματα εναντίον της Ένωσης και του Ευρώ. Αν ήταν αλήθεια πως στην αρχή της κρίσης, η αποτυχία της Ελλάδας θα αφορούσε αποκλειστικά τους Έλληνες, σήμερα, μετά από δέκα χρόνια μίας στενά καθοδηγούμενης από την ΕΕ λιτότητας, είναι επίσης αλήθεια πως μία αποτυχία της Ελλάδας θα είναι πλέον και Ευρωπαϊκή.