Κανείς δεν ψηφίζει αυτό που δεν τον υπηρετεί

Στην πολιτική, έχουμε μπερδέψει, εδώ και χρόνια, το υπηρετώ με το εξυπηρετώ. Οι πρώτοι ένοχοι ήταν οι θύτες που εμφανίζονται ‘θύματα’ των εξυπηρετήσεων, πολλοί δε, πολιτικοί πρώτης γραμμής. ‘Θύματα’ ενός λαού που τους ανάγκασε, είπαν.

Στην πραγματικότητα, όσοι ήταν ανίκανοι να υπηρετήσουν, εξυπηρετούσαν. Το πρώτο θέλει αρχές, σχέδιο και πολλή δουλειά. Το δεύτερο θέλει πελατειασμό, ανταλλάγματα και σχέσεις κρυφές και εύκολες. Και οδηγεί στην παράδοση των όπλων.

Τα προβλήματα που ζητούν λύσεις, όμως, είναι αλλού. Και ζητούν υπηρέτες, όχι πολιτικούς μαυραγορίτες.

Ο λαός ψήφισε ξανά και ξανά αυτό που θα τον υπηρετούσε, αλλά απογοητεύθηκε όταν οι μαυραγορίτες σάλταραν, ξανά και ξανά στο καράβι για πλιάτσικο. Δεν είναι στους πολίτες το πρόβλημα, αλλά στους μηχανισμούς που καλούνται να τους υπηρετήσουν. Στις αρχές που ξεχάστηκαν, στον κυνισμό που ξεχείλισε και στις δομές που όφειλαν να ενισχύουν το πρώτο και να εξαλείφουν το δεύτερο.

Στο όνομα της δημοκρατίας, τάχα, αφήσαμε όλα τα λουλούδια να ανθίσουν. Ή μήπως ήταν στο όνομα των αριθμών στην κάλπη; «Άσ’τον, φέρνει τους Χ ψηφοφόρους, θα δούμε μετά». Και είδαμε το μετά. Και φτάσαμε σε καράβια γεμάτα ποντικούς.

Σε ένα κόσμο με θέσφατο πως πρώτα ο πλούσιος θα γίνει πλουσιότερος και μετά θα δούμε για τους εργαζόμενούς του, αν θα έχουν να ζήσουν, αν θα έχουν περίθαλψη, αν τα παιδιά τους θα έχουν σχολεία, η πολιτική απάντηση δεν μπορεί να είναι η μεσολάβηση. Ούτε μπορεί, ειδικά η Σοσιαλδημοκρατία, να κρύβεται από το πρόβλημα, αντιμετωπίζοντας μόνο τεχνικά τη ζούγκλα, την «Αγορά Εργασίας».

Όποιος τολμάει να μιλήσει για όλα αυτά, βαφτίζεται αυτομάτως ενάντιος της δημοκρατίας, οπαδός του ολοκληρωτισμού, κόντρα στις δημιουργικές δυνάμεις, της ηθικοπλαστικής αριστείας, απολειφάδι του Στάλιν.

Ανοησίες, αρκεί να σκεφτεί κανείς πως υπήρχε καπιταλισμός και πριν την Μάργκαρετ Θάτσερ ή τον Ρόναλντ Ρέιγκαν, αυτών που απορύθμισαν αρχικά τις εργασιακές σχέσεις και την αγορά, για να το ολοκληρώσει μετά η Σοσιαλδημοκρατία που μπέρδεψε την ανάπτυξη με την κατανάλωση, που μέθυσε στους αριθμούς και ξέχασε τις ρίζες και τον λόγο ύπαρξης της. Αυτό την καταβαράθρωσε διεθνώς.

Το σοσιαλισμός ή καπιταλισμός είναι ένα απολειφάδι από τον καιρό του Ψυχρού Πολέμου - δεν υφίσταται. Το μόνο που το διατηρεί ως ψευτοδίλημμα, είναι η αμηχανία μίας παλιάς φρουράς που όσο προστατεύεται από την κριτική, για την αμηχανία και την παράδοση της, τόσο θα εντείνεται και το υπαρξιακό πρόβλημα της Σοσιαλδημοκρατίας. Τόσο θα συνεχίσει να αναρωτιέται «τι να πούμε στους ψηφοφόρους μας».

Το ερώτημα σήμερα είναι ποιός καπιταλισμός και για ποιόν: πότε έγινε ΟΚ το να πληρώνει κάποιος $7/ώρα στο δρόμο για το επόμενο εκατομμύριο; Και τι χρήμα θα μείνει στην αγορά για τους υπόλοιπους, όταν τα εκατομμύρια γίνουν δισεκατομμύρια, σε λίγους; Το χρήμα ήταν και θα παραμείνει πεπερασμένο. Η υπερσυγκέντρωση, και δη μέσω θεσμοθετημένης φοροαποφυγής, ποιόν εξυπηρετεί; Σίγουρα όχι τις εθνικές οικονομίες ή τις κοινωνίες. Απορούμε μετά για την αντιδραστική ψήφο των νέων αποκλεισμένων... Ενίοτε την κακίζουμε κιόλας, υπερθεματίζοντας εμμέσως την επιστροφή στον δεσποτισμό.

Η Σοσιαλδημοκρατία της παλαιάς φρουράς, δεν θυμήθηκε ούτε για μια στιγμή να σταματήσει και να αναρωτηθεί, τι θα απογίνουν οι πολλοί όταν η απορυθμισμένη τσέπη στην κορυφή θα μπορεί να μεγαλώνει κατά βούληση, αποκτώντας ανεξέλεγκτη άτυπη εξουσία, στερώντας τους πόρους ανάπτυξης, διαβίωσης και εξέλιξης των πολλών. Η μάχη αυτή δεν ήταν προσωπική, αλλά θεσμική και έπρεπε να είχε δοθεί, αντί της παραίτησης προτού καν ξεκινήσει.

Η μάχη είναι ακόμα μπροστά μας και είναι θεσμική. Ξεκινάει από τη διαφάνεια των σχέσεων, για τις ροές χρήματος, για το μέγεθος των παικτών και την ισχύ τους που δεν μπορεί να ξεπερνάει ακόμα και Ενώσεις κρατών, σε μία άσκηση εξουσίας που δεν νομιμοποιείται από κάλπες αλλά από χρηματοπιστωτικές αγορές και ειδικές σχέσεις.

Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, όσοι επιθυμούν ακόμα να εξυπηρετήσουν, εμποδίζοντας όσους καλούνται να υπηρετήσουν, είναι απλά μαυραγορίτες. Εμπόδια, για ίδιον όφελος, που πρέπει να αντιμετωπισθούν εκ των έσω. Πολύ πριν ζητηθεί η ψήφος. Όλα μαζί δεν γίνονται. Απεδείχθη. Δεν επαρκούν οι δυνάμεις κανενός για διμέτωπες μάχες.

Όσο για αυτούς που σπεύδουν να περάσουν απέναντι, μακάρι να το κάνουν. Βαρίδια είναι και υπαίτιοι του εκτροχιασμού, όχι της οικονομίας, όσο της δημοκρατίας, μέσα από την απορρύθμιση όσων συγκροτούσαν αυτό που ονομάζουμε κοινωνία. Το λάθος τους ήταν διαχρονικό και εξουσιαστικό: οι κοινωνίες δεν είναι στρατώνες, αλλά συγκροτούνται εθελοντικά, όπως και διαλύονται όταν οι όροι συγκρότησης τους καταπατούνται - αυτό που εξοραϊσμένα αποκαλούμε πια «Κοινωνική Συνοχή». Η διαφύλαξη των όρων, της Δημοκρατίας, είναι το αντικείμενο της πολιτικής και των πολιτικών, όταν δεν φαντασιώνονται «Συναγερμούς»· Στρατιωτικούς, ή άλλους.

Μόνο αν επανέλθει η πολιτική καθαρότητα των θέσεων μπορεί να υπάρξει ξανά Σοσιαλδημοκρατία και να προσφέρει, με μόνο σκοπό να υπηρετηθεί το σύνολο. Μόνο έτσι θα νικηθεί αυτή η ανερμάτιστη εθνικιστική αριστερά - όχι με μιμητικές (αντικομμουνιστικές) κορώνες - κρατικιστών εξουσιομανών, χωρίς πολιτική πυξίδα για να καθορίζεται  η τεχνοκρατική πράξη, πλήρης μεγάλων ρητορικών σχημάτων, δήθεν ριζοσπαστικών, που πάντα καταλήγουν σε βαρύτατα αντιλαϊκά αποτελέσματα.