Όταν ο John Lennon έγραψε το Working Class
Hero ο Αμερικανός νομοθέτης (Representative)
Harley Orrin Staggers έκανε αναφορά στο αντίστοιχο ΕΣΡ (FCC) για το «fucking»
που ακούγεται δύο φορές. Ο Lennon υπερασπίστηκε τη χρήση της λέξης, λέγοντας
πως αυτό είναι το λεξιλόγιο της εργατικής τάξης, πως θα ήταν αστείο να
στρογγυλέψει το λόγο του την ώρα που μιλάει στο όνομα της τάξης του.
Πιθανότερο βέβαια, να ενόχλησε τον Staggers,
το αντιπολεμικό αλλά μη
μηνύσιμο:
«There's room at the top they're telling you still
But first you must learn how to smile as you kill
If you want to be like the folks on the hill»
Τον Ιανουάριο του 1971, ο Lennon λέει σε συνέντευξη στο Rolling Stone: «I think its concept is revolutionary, and I hope it's for workers and
not for tarts and fags. I hope it's what «Give Peace A Chance» [σ.σ.:
που τραγουδήθηκε από ένα εκατομμύριο πολίτες στο Vietnam
Moratorium Day, on 15 November 1969] was
about, but I don't know. On the other hand, it might just be ignored. I think
it's for the people like me who are working class - whatever, upper or lower -
who are supposed to be processed into the middle classes, through the
machinery, that's all. It's my
experience, and I hope it's just a warning to people. I'm saying it's a
revolutionary song; not the song itself but that it's a song for the
revolution.»
Δέκα χρόνια μετά, πάλι σε συνέντευξη
του στο Rolling Stone, τρεις μέρες πριν τη δολοφονία του, ο Lennon
διαφοροποιήθηκε από τις ερμηνείες που είχαν δοθεί στο Working Class Hero,
επαναλαμβάνοντας πιο καθαρά, πως ήταν σκεπτικισμός για την ίδια του την επιτυχία.
Ο δημοσιογράφος τον ρώτησε για το Woman,
γραμμένο για την Yoko Ono, που ήταν στο τελευταίο του(ς) άλμπουμ Double
Fantasy, και το στίχο «Woman, I will try to express/My inner
feelings and thankfulness/For showing me the meaning of success». Εκείνος απάντησε: «I'm not saying success as a famous artist and star is no good, and I'm
not saying it's great. The thing about the "Working Class Hero" song
that nobody ever got right was that it was supposed to be sardonic – it had
nothing to do with socialism, it had to do with "If you want to go through
that trip, you'll get up to where I am, and this is what you'll be."
Because I've been successful as an artist, and have been happy and unhappy, and
I've been unknown in Liverpool or Hamburg and been happy and unhappy. But what
Yoko's taught me is what the real success is – the success of my personality,
the success of my relationship with her and the child, my relationship with the
world . . . and to be happy when I wake up. It has nothing to do with rock
machinery or not rock machinery.»
Δεν επιχειρώ καμία σύγκριση - κάθε άλλο - αλλά
όλα τα παραπάνω είναι με την αφορμή του θανάτου του Παντελή Παντελίδη και του
σχολιασμού που ακολούθησε: οι λαϊκοί απέναντι στους επίδοξους ελίτ, οι εστέτ
απέναντι στα γαρύφαλλα και ούτω καθεξής, σε ένα διάλογο που ξεκινάει από το «τα
μπουζούκια κατέστρεψαν τη χώρα» και φτάνει μέχρι το «μας πίνετε το αίμα με τη
μπουρού».
Ναι, έχει πολιτική διάσταση ό,τι ακολούθησε το
τροχαίο του προερχόμενου από την εργατική τάξη, αυτοδημιούργητου νεαρού ‘με την
Mercedes’. Σε μία χώρα που το ζητούμενο εν μέσω κρίσης παραμένει να είναι η
δικαιοσύνη (του καθενός - δεν είναι μία), με την ανεργία και την ανισότητα στα
ύψη, είναι απόλυτα λογικό. Τις μέρες της ευημερίας οι αντιδράσεις θα ήταν
συναισθηματικές, αθώες.
Ο Παντελίδης ήταν ο απόλυτος Working Class
Hero, για τα κυβικά της Ελλάδας. Γεννήθηκε σε λαϊκή γειτονιά της Αθήνας, έγινε
‘μονιμάς’ στο Πολεμικό Ναυτικό, το οποίο παράτησε στα 25, γιατί ήθελε να κάνει
καριέρα στο τραγούδι. ΚΤο πάλεψε για τέσσερα χρόνια μόνος του και κατάφερε να
βγάλει δίσκο χάρις στο YοuTube, ένα δίσκο που έγινε διπλά πλατινένιος. Όλα αυτά
στα 29 του! Οι μισοί από όσους τον σκύλευσαν ορκίζονται στους αυτοδημιούργητους,
υμνούν τους ικανούς και καταδικάζουν όσους επιλέγουν την ασφάλεια του δημοσίου.
Η ερμηνεία δεν μπορεί να είναι πως είναι
σχιζοφρενείς, ή υποκριτές, αλλά πως σκύλευσαν έναν πραγματικό, για αυτούς, αντίπαλο, έναν εκπρόσωπο των άλλων, έναν ‘λαϊκό’. Υπάρχει ταξικός πόλεμος
στην Ελλάδα, ειδικά αυτή των τελευταίων χρόνων, όσο κι αν ο όρος έχει
ευτελισθεί από επαναστάτες της πλάκας με γκαζάκια ή ποινικούς δολοφόνους με
Καλάσνικοφ. Για κάποιους, η λαϊκότητα του Παντελίδη τους στερεί την ευημερία
που επιζητούν. Αυτός φταίει για τη χώρα και την όποια προσωπική ή συλλογική αποτυχία
τους, αυτός και το ‘σκυλολόι’. Τη Mercedes την πήρε με κλεμμένα... από αυτούς.
Αυτό είναι το θεώρημα τους για μία χώρα με ενάμισι εκατομμύριο ανέργους και την
ανισότητα στο Θεό.
Η ειρωνεία είναι πως στην Ελλάδα δεν υπάρχει
πραγματική ελίτ όπως την κατανοούμε στην Αμερική, για παράδειγμα, με το μέγεθος
του πολεμικού λόμπυ, της εμπορίας όπλων, τις τράπεζες και λοιπά, αλλά μόνο μία
επίδοξη ελίτ, by proxy: αυτοί που φαντασιώνονται μία δική τους ανέλιξη, ενώ
φυτοζωούν δίπλα σε κάποιο καλύτερο πορτοφόλι από το δικό τους, με παράλογους
όρους μίας άτυπης βασιλικής αυλής. Αριστοκρατίας.
Δεν έχει η Ελλάδα Richard Nixon ή Dick Cheney
και τους οικονομικούς ομίλους που εκπροσώπησαν πολιτικά, αλλά κάτι καημένους
που κρύβουν τις δουλίτσες τους πίσω από χρεοκοπημένους εκδότες και αδιάβαστους,
βολεμένους ή συμβιβασμένους δημοσιογράφους.
Δεν είναι σοβαρό όλο αυτό σαν σύστημα, όσο
σοβαρή κι αν έχει φανεί η ανθεκτικότητα του στην κρίση - δεν λένε να κάνουν
πίσω, να διαλυθούν μπας και αναπνεύσει η χώρα, αλλά επιμένουν στα ίδια, επαληθεύοντας
το ρητό του Αϊνστάιν για την ανοησία επιμένοντας στις ίδιες πρακτικές
περιμένοντας άλλα αποτελέσματα, πλην της χρεοκοπίας όλων μας.
Θα περίμενε κανείς, σε μία μικρή χώρα, που
μέσες άκρες καταλαβαίνουμε τι γίνεται, να υπάρχει μετριοπάθεια και ψυχραιμία.
Να μη σφαζόμαστε ακόμα και πάνω από φέρετρα. Αλλά φαίνεται πως τα πράγματα
είναι πολύ χειρότερα από όσο μπορούσε να φανταστεί κάποιος.
Στήνονται ‘μάχες’ πάνω από το φέρετρο ενός
πιτσιρικά που δεν στάθηκε τυχερός σε μία ανόητη στιγμή, από αυτές που βρεθήκαμε
οι περισσότεροι στην ηλικία του.
Ο μπουχτισμένος από τη μουσική βιομηχανία και πολιτικά
ώριμος Lennon προειδοποιούσε τους πιτσιρικάδες πως υπάρχει ευτυχία εντός τους,
πως δε χρειάζονταν τη δική του πορεία μέσα από αυτό που αντιλαμβάνονταν πλέον
ως κρεατομηχανή. Το έκανε ως ένας από αυτούς, μέλος της εργατικής τάξης, που πέρασε
απέναντι, που ‘τα κατάφερε’: από τις γροθιές στα μπαρ του Λίβερπουλ και του
Αμβούργου, στη διεθνή σκηνή ως μέλος των Beatles και μετά μόνος, με τη γυναίκα
του.
Το μίσος είναι το πρόβλημα, ο πόλεμος, η
οπισθοχώρηση από τις ανθρωπιστικές αξίες, η ανισότητα και εκ νέου η προσφυγιά.
Όχι η μουσική, ή τα μπουζούκια. Δεν υπάρχει πόλεμος πολιτισμών, ηλίθιε. Μόνο
πολιτισμός/οί και ηλίθιοι.