Το υπαρξιακό ζήτημα του Δημόσιου τομέα, ή “Η Αβάσταχτη Ελαφρότητα της Πολιτικής”.

Η συζήτηση για το δημόσιο τομέα, ήταν και θα παραμείνει εκτός θέματος αν δεν απαντηθεί πρωτίστως το ποιο Δημόσιο θέλουμε, και γιατί.

Αν κάποτε ασχοληθούμε με αυτό, τότε θα μπορέσουμε να ορίσουμε το νέο αντικείμενο και να οργανώσουμε το νέο Δημόσιο βάσει αυτού, και όχι με γνώμονα τις προσωπικές ή ομαδικές εμπειρίες ή ιδεοληψίες μας.

Κουράστηκα μέχρι απογοήτευσης, να ακούω ατεκμηρίωτες και αβάσιμες τοποθετήσεις για το πόσοι υπάλληλοι πρέπει να φύγουν ή να προσληφθούν, για το ποιοι οργανισμοί πρέπει να ανοίξουν ή να κλείσουν, ή για τα υπουργεία που αλλάζουν ονόματα και διασπώνται ή συγχωνεύονται κατά το δοκούν της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας που αναλαμβάνει, ή φιλοδοξεί να αναλάβει, αυτό το παρωχημένο συνονθύλευμα υπηρεσιών που ονομάζουμε κράτος.

Κάποια στιγμή, πρέπει να αποφασίσουμε ότι θα σεβαστούμε την ιεράρχηση που μας επιβάλλει ο λόγος μας, η λογική μας, και ό,τι θα την ακολουθήσουμε όσο κι αν αντιτίθεται σε προσωπικές ή ομαδικές επιδιώξεις και επιθυμίες.

Η πρώτη κίνηση για την εξυγίανση του κράτους και την δημιουργία μίας ορθολογικής πρότασης, θα ήταν ο καθορισμός της αναγκαιότητας ύπαρξης  του κάθε κομματιού του κράτους, ο εκ νέου καθορισμός του σκοπού αυτών, και η αλλαγή αντικειμένου και άρα διάρθρωσης και οργάνωσης των αντίστοιχων τομέων που θα διατηρούσαμε/αλλάζαμε/δημιουργούσαμε. Μετά θα βλέπαμε και πόσοι υπάλληλοι θα χρειάζονταν, με τι δεξιότητες, και πόσο χρόνο θα χρειαζόταν η μετάβαση.

Εμείς τι κάνουμε; Αγοράζουμε υπολογιστές (για πασιέντζα) και νοικιάζουμε σύγχρονα γραφεία για οργανισμούς (ακόμα και υπουργεία) που δεν έχουμε προσδιορίσει την αναγκαιότητα ύπαρξης τους! Αυτή η αντίληψη του εκσυγχρονισμού επικράτησε με δανεικό χρήμα, δηλαδή με “ξένο”. Είναι και αυτή μία ιδιότυπη και άκρως ελληνική αλλοτρίωση φίλε “αγωνιστή”: η αποξένωση με το χρήμα ως αποτέλεσμα του μόχθου όσων φορολογούνται για να γεμίσει κάθε χρόνο ο δημόσιος κορβανάς.

Το δημόσιο χρήμα, ακόμα και σήμερα, είναι για το μέσο τηλεθεατή του κάθε ΠαπαδακΑυτιά ότι είναι το πορτοφόλι του μπαμπά για ένα εξάχρονο: γεμίζει αυτόματα/μαγικά, και αδειάζει μετά από συναισθηματικούς εκβιασμούς μέσα στο παιχνιδάδικο. Η ιεράρχηση των αναγκών και η εκπλήρωση τους με πεπερασμένα μέσα σε συγκεκριμένο χρόνο δεν απασχόλησε κανένα εξάχρονο ποτέ. 

Όχι ότι οι εγχώριοι μεταρρυθμιστές είναι οι ενήλικοι αυτής της ιστορίας - κάθε άλλο. Από πολλές απόψεις είναι χειρότεροι, εφόσον παρουσιάζουν εαυτούς ως μέρος μίας λύσης που διακηρύσσουν ως “σκληρή πραγματικότητα”, τη στιγμή που δεν έχουν κάνει ούτε τα βασικά για να την προσδιορίσουν, να την μετρήσουν και ακολούθως να την περιγράψουν. 
Που να τους ζητηθεί να την επανασχεδιάσουν κιόλας...

Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα όλων, η πιπίλα της αμοιβής των υπουργών, ή του “ολιγομελούς και ευέλικτου” υπουργικού σχήματος. 

Δεν κοιτάμε τι πρέπει να πληρώνεται ένας υπουργός βάσει της ευθύνης και των υποχρεώσεων που αναλαμβάνει, ή πόσοι υπουργοί χρειάζονται για να κυβερνηθεί το σημερινό κράτος, αλλά ακολουθούμε τις ασυναρτησίες του κάθε ανεγκέφαλου δημοοσιολόγου, που πέταξε μία πιασάρικη ατάκα έξω από την πραγματικότητα που ονομάζεται ελληνική δημόσια διοίκηση. Για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν με προγραμματισμό (τουλάχιστον) πενταετίας για να υπάρξει ολιγομελές υπουργικό, δεν θα μιλήσει κανείς.

Η νέα κυβέρνηση “Εθνικής σωτηρίας” δεν αποτελεί εξαίρεση φυσικά - και πως θα μπορούσε: οι ίδιοι άνθρωποι, με τις ίδιες ιδεοληψίες, και τις ίδιες εμμονές σε ότι αφορά την επικοινωνία της πολιτικής αντί της παραγωγής πολιτικού έργου. 

Η νέα κυβέρνηση των τριών κομμάτων, αποφάσισε την ανασύσταση του υπουργείου Μακεδονίας Θράκης (αδυνατώντας φυσικά να παρουσιάσουν ένα πειστικό αντικείμενο για αυτό το υπουργείο), αλλά συγχώνευσαν τα υπουργεία Πολιτισμού και Παιδείας για να μην κατηγορηθούν για μεγάλο υπουργικό συμβούλιο. Ένα ακόμα τραγικό ανέκδοτο που θα έβγαζε πολύ γέλιο, αν δεν είχαμε χρεοκοπήσει. 

Η ελαφρότητα της λήψης αποφάσεων από το πολιτικό προσωπικό της χώρας δεν έχει τελειωμό.

Πραγματικά, δώστε μας το νέο οργανόγραμμα του συγχωνευθέντος υπουργείου, τις νέες διαδικασίες λειτουργίας του, και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής αυτής της συγχώνευσης και θα υποκλιθώ. Ειδικά αν ο χρόνος εφαρμογής είναι μικρότερος δεκαετίας. Μέχρι τότε, επιτρέψτε μου να σας οικτίρω, και να συνεχίσω να κοιτάζω το μέλλον με κλιμακούμενη απαισιοδοξία.

Το χειρότερο είναι ότι αντίθετα με την κείμενη ιδεολογία που επέβαλλε αυτή τη συγχώνευση, στη σημερινή συγκυρία χρειάζονται πολλοί και ικανοί υπουργοί, με κεντρικό συντονισμό και προγραμματισμό για να μπορέσουν ο καθένας να σχεδιάσει την αλλαγή αντικειμένου στον τομέα ευθύνης του, και να προχωρήσει μετά στο σχεδιασμό των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων που θα συγκροτήσουν τελικά σαν σύνολο το δικό μας Μνημόνιο εξόδου από την κρίση. 
Δεν θες ολιγομελές υπουργικό συμβούλιο για αυτή την απαραίτητη δουλειά αλλά μία στρατιά ανθρώπων με γνώσεις δημόσιας διοίκησης, επαφή με την πραγματική παραγωγή και υπηρεσίες και θέληση για αλλαγές.

Αλίμονο, όσο η ολίγιστη πολιτική ηγεσία θα συνεχίσει να παίζει ανέμελα στο κατάστρωμα του Τιτανικού, τα φαινόμενα της κρίσης θα οξύνονται. Όπως και οι λαϊκιστικές φωνές που τα εντείνουν και συχνά τα τροφοδοτούν (βλέπε ρατσισμό). 

Και κάθε μέρα που θα περνάει, η κατάρρευση θα μοιάζει ολοένα και πιο κοντινή, όσο και χρήσιμη, αφού θα συνεχίσουμε να μην κάνουμε τίποτα ουσιαστικό για να την αποφύγουμε, και δεν θα προτάσσεται καμία εναλλακτική λύση για την αντιμετώπιση της Αβάσταχτης Ελαφρότητας της Πολιτικής.

image source

Philosophical Dissemblers & Digressers, by John G. Rodwan, Jr.