Μοιάζει να έχει αλλάξει η αντίληψη μας για τη δημοκρατία, τις βασικές αρχές, τον τρόπο που περιμένουμε να λειτουργεί, όσο και τα θετικά και αρνητικά που μπορούμε να περιμένουμε.
Το οικονομικό και χρονικό κόστος της δημοκρατίας αντιπαραβάλλεται και συγκρίνεται με «διακυβέρνηση» μικρομεσαίας επιχείρησης, και την βγάζει «ελλειμματική». Η σύγκριση δεν γίνεται καν με μεγάλη επιχείρηση μιας και όσοι αγαπούν τέτοιες εύκολες αναλύσεις ή δεν έχουν ιδέα από ό,τι ξεπερνά σε μέγεθος τη βιοτεχνία/εστιατόριο/startup του ξαδέρφου που «τα φέρνει βόλτα», ή βασίζονται στην άγνοια/ανοχή/συνενοχή του φιλικού ακροατηρίου τους.
Η μεγαλύτερη και πιο επικίνδυνη αλλαγή είναι η μετατόπιση μας από ένα ιδεώδες που αναζητούσε την διεύρυνση των διαδικασιών συμμετοχής για να ακούγονται περισσότεροι, καθαρότερα (χωρίς φωνές και συνθήματα), στο πισωγύρισμα των ιερατείων «σοφών». Τις κλειστές ομάδες που συγκροτούνται από παρέες ποικίλων κινήτρων, όσο και αδιαφανών (με την έννοια ότι δεν οργανώνονται με κανόνες που ελέγχονται και εξελίσσονται, αλλά με προσωπικές σχέσεις).
Το διεθνές παράδειγμα στο σύγχρονο κόσμο (μην πάμε σε συστήματα που έχουμε αποκηρύξει στη βάση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αυτά που βασίζονταν στη δουλεία κλπ) είναι πως όσο πιο κλειστό είναι ένα σύστημα εξουσίας, όσο λιγότερες φωνές ακούγονται εντός του προκειμένου να διαμορφώσουν μία συνισταμένη συμβιβασμών, τόσο χειρότερα είναι τα αποτελέσματα της.
Το ψώνιο του πεφωτισμένου δεν είναι καινούριο φαινόμενο, μόνο που εδώ έχει παραγίνει σε μία περίοδο που χαρακτηρίζεται από θεσμικό κενό. Μία στρατιά πενηντάρηδων και εξηντάρηδων έχει βαλθεί να μας πείσει πως μπορεί ακόμα να κυνηγήσει τη νιότη της, να κάνει ότι δεν κατάφερε τα χρόνια της δανεικής ευημερίας, νομίζοντας ότι καταλαβαίνει το αύριο καλύτερα από τους πραγματικούς διαμορφωτές του· τους εικοσάρηδες και τριαντάρηδες (max).
Καταλαμβάνουν θέσεις, φιλτράρουν πρόσωπα και ιδέες, και φρενάρουν ή απαξιώνουν ό,τι δεν μπορούν να ελέγξουν χρησιμοποιώντας τα εργαλεία (υλικά και πολιτικά) που απέκτησαν όσο έχτιζαν το σημερινό αδιέξοδο, με μοναδικό σκοπό το κυνήγι της δικής τους επιβίωσης και μίας αβάσιμης πλέον relevance που απέτυχαν να επαναπροσδιορίσουν. Να μία ακόμα «μεταρρύθμιση» που δεν έκαναν: να βρουν το νέο ρόλο τους.
Τα τελευταία χρόνια η ενασχόληση τους αυτή έχει οδηγήσει στη δημιουργία νέων κομμάτων και πολιτικών σχηματισμών που δεν έχουν τίποτα να προσφέρουν αφού αποφεύγουν συστηματικά να απαντήσουν στο κύριο θέμα που είναι πολιτικό και ξεκινάει με την περιγραφή της Τέταρτης Δημοκρατίας, με όρους και κανόνες για την διεύρυνση της συμμετοχής, αντί της αυταρχικής επιβολής της μίας «πεφωτισμένης» άποψης. Τα εκλογικά τους αποτελέσματα είναι απόδειξη των παρωχημένων χαρακτηριστικών τους.
Στο δε δημόσιο πολιτικό διάλογο επικρατεί όλο και περισσότερο ο ρεβανσισμός για ζητήματα τόσο παλιά, που νόμιζαν ότι τα είχαν κλείσει οι εδώ και καιρό νεκροί παππούδες μας, οι πατεράδες που κακόμαθαν τη γενιά που σήμερα κυριαρχεί με νύχια και με δόντια, παραγνωρίζοντας τα ελαττώματα, τις αποτυχίες και την ανάγκη επαναπροσδιορισμου τους.
Και «οι νεότεροι τι κάνουν», είναι η συνήθης απάντηση σε αυτή την κριτική. Οι νεότεροι κάποια στιγμή θα κάνουν αυτό που γίνεται κάθε φορά σε αυτές τις περιπτώσεις: θα κάνουν κάτι που θα είναι (ή θα ερμηνευτεί) ως άγαρμπο και επιθετικό. Και τότε θα χάσουμε όλοι, γιατί θα έχει χαθεί η επιθυμητή συνέχεια. Ξαναδείτε το 'Fanny & Alexander' του Bergman, και αναρωτηθείτε αν θέλετε να καταλήξετε το φάντασμα του πάστορα. Γιατί για εκεί το πάτε με τα θέσφατα, τον αυταρχισμό και τους αποκλεισμούς σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου