Ο τηλε-ευαγγελισμός του Ποταμιού

Το Ποτάμι βρήκε εχθές στο πρόσωπο του Στέλιου Ράμφου αυτό που του έλειπε: τον ευαγγελιστή του. Τον ιεροκήρυκα προφήτη που ήρθε να μιλησει για παρακμή και αξιακή κατάπτωση, για να αιτιάσει το σήμερα και να δικαιολογήσει την αναγκαιότητα του Ποταμιού και των καλοθελητών - εθελοντών - του.

Το κοκτέιλ θεολογίας και πολιτικής ‘επιστήμης’ δεν είναι καινούριο στην Ελλάδα. Η καινοτομία του έγκειται στην απόκρυψη του υποκειμένου - του Θεού - πίσω από το νεο-συντηρητικό λόγο περί παρακμής. Μίας παρακμής που δεν δικαιολογείται, αλλά εντοπίζεται αξιωματικά. Όπως αξιωματικά - θεολογικά - παρουσιάζονται και τα αίτια της. Κοντολογίς, πως όλα ξεκίνησαν όταν στην δεκαετία του ‘80 δεν δόθηκε απλώς φωνή στο άλλο μισό του ελληνικού πληθυσμού, αλλά αναδείχθηκαν άνθρωποι από αυτό το μισό σε πρότυπα, όπως είπε ο Στέλιος Ράμφος καταχειροκροτούμενος από τους βολονταριστές του Ποταμιού.

Την ίδια στιγμή ο ευαγγελιστής αθώωσε τη βουλησιαρχία των χειροκροτητών του λέγοντας πως «το εύκολο πρέπει να δώσει τη θέση του στο μελετημένο», για να χειροκροτηθεί και πάλι. 

Μόνο που δεν υπάρχει τίποτα το μελετημένο στις πολιτικές τοποθετήσεις του Στέλιου Ράμφου. Ποτέ δεν υπήρξε. Πρόκειται για μία άποψη, μία αυθόρμητη ερμηνεία στα όρια της καφενειακής, που βαφτίστηκε ‘φιλοσοφική’ γιατί ο κήρυκας της αποφάσισε να δηλώσει φιλόσοφος.

Η πολιτική, όμως, βασίζεται στις επιστήμες και τις μετρημένες παρατηρήσεις τους. Ούτε στην άποψη, ούτε στο βολονταρισμό, ούτε στο πόσοι την αποδέχονται ή μη, ούτε στο ποιοί την αντιμάχονται. Όσο πιστευτή είναι μία ερμηνεία που λέει πως το πρόβλημα είναι η παρακμή που έφεραν τα νέα πρότυπα των αναγνωρισμένων του ΄80, άλλο τόσο στέκει η εξίσου αυθαίρετη ενδεχομένως άποψη πως για όλα τα δεινά της χώρας φταίει αυτή ακριβώς η αριστοκρατική θεώρηση των πραγμάτων από την άρχουσα τάξη της χώρας· ακαδημαϊκή, πολιτική, οικονομική. Μία προσέγγιση που συγγενεύει με το μίσος αυτού που επιθυμεί να εξουσιάσει προς τον δυνάμει εξουσιαζόμενο από αυτόν λαό.

Η δε τεκμηρίωση της μπορεί να βασιστεί ακριβώς στην ίδια ‘παρατήρηση’: οι μεν λένε πως δεν τους ψηφίζει ο λαός γιατί είναι αχρείος, ενώ οι δε μπορούν κάλλιστα να υποστηρίξουν πως ο λαός δεν τους ψηφίζει γιατί εντοπίζει την απέχθεια τους και διαθέτει τη σχετική αξιοπρέπεια για να μην ψηφίσει τον υβριστή του.

Για να το πάμε κι ένα βήμα παραπέρα, αν ξαφνικά όλοι γινόμασταν οπαδοί των κυρίων Ράμφου και Θεοδωράκη, το Ποτάμι θα έπαυε να υπάρχει αφού θα είχε αφανιστεί το κεντρικό υποκείμενο της αφήγησης του: το πόπολο που εχθρεύεται. Και εκεί θα τελείωνε και η 'χρησιμότητα' του. 

Αυτό που παρακολουθήσαμε εχθές, όμως, είχε και κάτι θετικό. Την οριστική και αμετάκλητη τοποθέτηση του Ποταμιού στην κεντροδεξιά και τη χριστιανοδημοκρατία. Εκεί ήταν το κενό που βρήκε το Ποτάμι αφού η Νέα Δημοκρατία μετακινήθηκε στις παρυφές της άκρας δεξιάς. Το κενό της κεντροαριστεράς απλά του άφησε το περιθώριο να κηρύττει (θεολογικό κήρυγμα) χωρίς απάντηση. Του επέτρεψε απλά να αναπνεύσει.

Το ευτυχές εδώ είναι πως οι ίδιοι δεν θα το παραδεχτούν ποτέ, και επομένως θα συνεχίσουν να αναζητούν την ψήφο από το λάθος κοινό, με το λάθος τρόπο. Οι πρωταγωνιστές του Ποταμιού κουβαλάνε μία ανεξήγητη ενοχή για την κεντρο-δεξιά, οπότε οι μισοί ξεγελιούνται με την ψευδαίσθηση πως είναι κεντροαριστεροί, ενώ οι άλλοι μισοί καταφεύγουν στην ιλαρή ιδέα πως έχουν καταρρεύσει οι ιδεολογίες - πως τάχα δεν υπάρχει πια αριστερά και δεξιά. Το ευτυχές είναι πως για την ώρα ο λαός δεν είναι όσο γελοίος θα χρειαζόταν για να υπερψηφίσει έναν τέτοιο χυλό. Ούτε πάσχει από κάποια επιθυμία εθελοντικής υπαγωγής σε σύνδρομο της Στοκχόλμης, χωρίς καν να έχει υπάρξει η απαγωγή.

Γιατί η μόνη ελπίδα για ένα τέτοιο κόμμα θα ήταν η υφαρπαγή της εξουσίας, ή ο εθνικοσοσιαλισμός. Ελπίδα δική μου, να έχουμε ξεπεράσει και τα δύο ενδεχόμενα, αλλά ‘όρκο’ δεν παίρνω. Μου λείπουν τα data και η επιστημονική παρατήρηση.