Λήξη μνημονίου: η επιστροφή στο 2009

Η Νέα Δημοκρατία του 2009, αφού διπλασίασε το έλλειμμα σε δύο χρόνια, πάσαρε τη διαχείριση της κρίσης που δημιούργησε στο ΠΑΣΟΚ με μοναδικό σκοπό την ανάληψη του κόστους διαχείρισης από κάποιον άλλον και την επάνοδο τους στην εξουσία. Αυτό που τότε συζητήθηκε ως «παρένθεση ΠΑΣΟΚ». 

Ο πολιτικός αμοραλισμός, ο καιροσκοπισμός και η βαθιά αντιπατριωτική συμπεριφορά της ΝΔ δεν θα ήταν αρκετή για να υλοποιηθεί ένα τέτοιο σενάριο ημίτρελων καιροσκόπων, αν δεν υπήρχε ο Ευάγγελος Βενιζέλος στο ΠΑΣΟΚ και μία δράκα κυνικών εκβιαστών για να ρίξουν τον τότε Πρωθυπουργό του 44%, και την κυβέρνηση που ανέλαβε το κόστος της διάσωσης.

Η πρώτη κίνηση ήταν η ανασκευή του τι έγινε στις εκλογές. Με τη βοήθεια των διαπλεκόμενων ΜΜΕ, αυτών που μέχρι τον Οκτώβριο του 2009 έβλεπαν «θωρακισμένη οικονομία», παρουσίασαν μία παράλληλη πραγματικότητα στην οποία ο Κώστα Καραμανλής «είπε την αλήθεια» ενώ ο Γιώργος Παπανδρέου είπε πως θα μοιράσει χρήμα, παραποιώντας το «λεφτά υπάρχουν» (στη φοροδιαφυγή, την πράσινη ανάπτυξη, στο νοικοκύρεμα του κράτους, και λοιπά). 

Το non paper που βγήκε 6 μήνες μετά τις εκλογές από τον πολιτικό σχεδιασμό της ΝΔ για το «λεφτά υπάρχουν» ακύρωσε ό,τι είχε ειπωθεί μέσα και έξω από τη Βουλή για δύο χρόνια, όπως και την βασικότερη ερώτηση που έγινε στα κατά τα άλλα άκυρα προεκλογικά debates προς τον τότε Πρωθυπουργό για το αν τα νούμερα που δίνει η κυβέρνησή του είναι αληθή. Σε οποιαδήποτε χώρα με υγιή δημοσιογραφία ο μύθος περί εναλλακτικών, Ζαππείων, Ελοχίμ, συνωμοσίας και χώρας πειραματόζωου θα είχε λήξει εδώ. 

Στην Ελλάδα της διαπλοκής και των ειδικών συμφερόντων, χτίστηκε (και ακόμα διατηρείται) ο μύθος πως το έλλειμμα δεν ήταν ποτέ 15,6%, και πως όλα αυτά ήταν μία συνωμοσία του Γ. Παπανδρέου και μέρους των υπουργών του για να πάνε τη χώρα στο ΔΝΤ και να την «υποδουλώσουν στον ξένο παράγοντα», πατώντας σε αντανακλαστικά ξένων παρεμβολών του πρόσφατου παρελθόντος (κυρίως από την εποχή του Εμφύλιου μέχρι το τέλος της δικτατορίας). Ο Α. Λοβέρδος είναι ένα καλό παράδειγμα όσων θυμήθηκαν ξαφνικά πως ήταν εναντίον της συμμετοχής του ΔΝΤ, δηλώνοντας έτσι στρατόπεδο.

Η έλλειψη μη διαπλεκόμενων ΜΜΕ δεν θα ήταν αρκετή γα να υλοποιηθεί το σενάριο της «παρένθεσης ΠΑΣΟΚ» αν δεν υπήρχε και κάποιος μέσα στο ΠΑΣΟΚ, ο Ευάγγελος Βενιζέλος και η ομάδα που εκβίασε την πτώση Παπανδρέου μέχρι που τα κατάφερε το χειμώνα του 2011. Με τη δικαιολογία των καθυστερήσεων στις μεταρρυθμίσεις, και με τη συμφωνία για το PSI να κρέμεται από μία κλωστή, εκβίασαν την αποχώρηση του εκλεγμένου με 44%, την αντικατάσταση του από Σημιτικό τεχνοκράτη (και όχι από τον Πρόεδρο της Βουλής ή κάποιον άλλο θεσμικό) και την προκήρυξη εκλογών 6 μήνες μετά για να γίνει ο Αντώνης Σαμαράς Πρωθυπουργός και ο Ευάγγελος Βενιζέλος αντ’ αυτού Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.

Η αποτύπωση των κινήσεων Βενιζέλου/Σαμαρά το 2011 στις
τουριστικές διανυκτερεύσεις (πηγή ΤτΕ) 

Ήταν δεδομένο για όλους (φίλους και μη) πως ο Παπανδρέου θα υποχωρούσε μπροστά στο δίλημμα ή κούρεμα χρέους (PSI) ή μάχη μέσα στη Βουλή για τη δική του επιβίωση και υστεροφημία. 

Το κατά πόσο τους ενδιέφεραν πραγματικά όσες μεταρρυθμίσεις καθυστερούσαν (καθυστερήσεις που προκαλούσαν οι ίδιοι μέσα και έξω από τη Βουλή με κινητοποιήσεις και διαφοροποιήσεις) φάνηκε από τα αποτελέσματα της διακυβέρνησης τους. Όχι μόνο δεν τις προχώρησαν, αλλά ακύρωσαν και όσες μπόρεσαν από αυτές που είχαν γίνει μέχρι τότε.

Το τρέχον μνημόνιο τελειώνει σε λίγο, έχουν μείνει εκταμιεύσεις γύρω στα 9 δισ. ευρώ (με το κράτος να θέλει πάνω από 3 δισ. το μήνα για να μη χρεοκοπήσει και τα φορολογικά έσοδα να υστερούν). Μη έχοντας ανατάξει την οικονομία μας και το θεσμικό πλαίσιο για να υπάρξουν επενδύσεις και δουλειές, βρισκόμαστε πίσω στο 2009 αλλά με 1,5 εκατομμύρια άνεργους, μειωμένο ΑΕΠ και μειωμένο εισόδημα σε όσους έχουν ακόμα δουλειά. Η παράταση χρόνου που μας δόθηκε δεν χρησιμοποιήθηκε για τη χώρα, αλλά για την επιβίωση προσώπων του πολιτικού προσωπικού.

Είναι δεδομένο πως θα χρειαστούμε νέο πρόγραμμα, που δεν θα δοθεί χωρίς όρους, με δύο μονομάχους που ήταν και παραμένουν αντιμνημονιακοί από την πρώτη μέρα. Κατά της λιτότητας ήταν όλοι, συμπεριλαμβανομένου του Γ. Παπανδρέου που ζητούσε χρόνο για να βάλουμε τα του οίκου μας σε τάξη. Το «αντιμνημονιακός» είναι κάτι άλλο: η μη αποδοχή του πολιτικού κόστους για τη διάσωση της χώρας με τους όρους όσων είναι σε θέση να συμπαρασταθούν σε αυτή την πορεία (ναι, με τεράστια λάθη και εμμονές).

Είμαστε πίσω στο 2009, γιατί το ερώτημα είναι πάλι το ποιός θα υπογράψει το νέο πρόγραμμα, ποιός θα πάρει το κόστος και με πόσες υπογραφές. Παράλληλα, είναι η συζήτηση για το χρέος, όπου ουδείς ξένος θα το συζητήσει αν δεν έχει μία ισχυρή πλειοψηφία για συνομιλητή, και αυτή σίγουρα δεν είναι αυτή του 0,67% που έχει η σημερινή κυβέρνηση μετά το διωγμό της ΔΗΜΑΡ και διαφόρων βουλευτών που αποχώρησαν. 

Η ΝΔ βάζει το εξής δίλημμα στον αντίπαλο ΣΥΡΙΖΑ: ή κάνουμε εκλογές και υπογράφετε εσείς με το κόστος που είδατε στην περίπτωση Παπανδρέου (παρένθεση και καταβύθιση), ή συνυπογράφετε τη δική μας διαπραγμάτευση, όποτε την κάνουμε και βλέπετε τα ποσοστά σας να πέφτουν μετά λίγο-λίγο αφού με την υπογραφή σας θα γίνετε «μία από τα ίδια». Σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ επιλέξει εκλογές, υπάρχει ήδη η αφήγηση της παρένθεσης/αντιπολίτευσης έτοιμη: «επί των ημερών μας το μνημόνιο τελείωνε – εσείς το επαναφέρατε». Αυτό λένε οι δηλώσεις Βενιζέλου περί λήξης μνημονίου και του Αδώνιδος Γεωργιάδη περί αστάθειας εάν αλλάξει η κυβέρνηση.

A game of chicken αντιμνημονιακών πολιτικών δυνάμεων, με μόνη σταθερά την συνεχιζόμενη φτωχοποίηση των πολιτών, την υπερφορολόγηση και την ανεργία. Και μία γενικότερη συρρίκνωση που σε λίγο θα απειλήσει πραγματικά τα κυριαρχικά μας δικαιώματα.

Μπροστά σε αυτά, ο τρίτος πόλος, η χαζοχαρούμενη κεντροαριστερά και οι μεταρρυθμιστές που μέχρι εχθές έβλεπαν έναν καλό συνομιλητή στο πρόσωπο του Ανδρέα Λοβέρδου (τόσο χαζοχαρούμενοι) κάνουν συμφωνίες, διαλέγουν μεριές, και ανανεώνουν τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας με γκροτέσκους πρωταγωνιστές διαφημίσεων και πολιτικά ανίδεους «από την αγορά». Ο χορός μίας σύγχρονης τραγωδίας και οι φασίστες να καλπάζουν, αυτή τη φορά με λαϊκή βάση. 

Δεν ξέρω αν προλαβαίνει ο ΣΥΡΙΖΑ να γίνει ο υπερασπιστής της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας - η στροφή που έχει ήδη κάνει το τελευταίο εξάμηνο είναι τεράστια και έχει ζαλιστεί το εσωτερικό του. Αν δεν το κάνει, το μόνο πεδίο συνάντησης με αυτό το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ είναι η επιστροφή στη δραχμή αφού μόνο το ελεύθερο τύπωμα χρήματος θα δώσει τους πόρους που χρειάζονται για να πληρώσουν όσα δεν έχουν περικόψει, σε μία χώρα που η παραγωγή και η φοροδοτική ικανότητα είναι σε ελεύθερη πτώση. Αυτή είναι η μόνη οδός αν δεν υπογράψει κανείς τη νέα συμφωνία, και δεν προχωρήσει αποφασιστικά σε πραγματικές μεταρρυθμίσεις αντί για ξήλωμα του κοινωνικού κράτους, εργατικών δικαιωμάτων που έχουν αναβαπτιστεί σε ανάθεμα από τους χαζοχαρούμενους, και μεταβίβασης της κρατικής περιουσίας στους μέχρι χθες κρατικοδίαιτους «επιχειρηματίες». 

Γιατί αυτό γίνεται: όταν δεν είχαν πια κρατικά δανεικά να δώσουν στον «ιδιωτικό τομέα» άρχισαν να τους δίνουν γη και ύδωρ με μηδαμινά ανταλλάγματα από όσα είχαν βάλει στο πλάι από τα κλεμμένα. Και 50 δισ. επιπλέον χρέος για να διασωθούν οι τραπεζίτες τους, γιατί εκεί μας είχαν δεμένους με τη δικαιολογία πως απειλούνταν οι καταθέσεις του κοσμάκη. Τη διαφοροποίηση τράπεζας-τραπεζίτη δεν την έκαναν. Δεν τους πέρασε από το μυαλό. Αυτά απασχολούσαν μόνο κάτι «ολίγιστους» που δεν ψήφισαν για την επιστροφή των τραπεζών στα χέρια αυτών που τις ισοπέδωσαν.