Συντηρητική αλαζονεία #indyref

Οι επιλογές στο δημοψήφισμα της Σκωτίας μπορούσαν να είναι τρεις: ναι, όχι, ή ανεξαρτησία αλλά εντός του Ηνωμένου Βασιλείου που ήταν και η πιο δημοφιλής. Ο David Cameron δεν δέχτηκε την τρίτη επιλογή περιορίζοντας το ψηφοδέλτιο σε ναι ή όχι. Μία απόφαση που μάλλον θα μετανιώσει για το υπόλοιπο της φθίνουσας πολιτικής του ζωής.

Στο μυαλό του κ. Cameron, και κάθε συντηρητικού, οι σημαντικές αποφάσεις πρέπει να είναι στα χέρια των πολύ λίγων και δη όσων συμφωνούν μαζί του. Βασισμένος στις δημοσκοπήσεις που έδειχναν πως μόνο το 30% ήταν υπέρ της απόσχισης, επιχείρησε να επιβάλλει την άποψη του αποσκοπώντας αφενός σε μία προσωπική πολιτική νίκη και δευτερευόντως στην ισοπέδωση των Σκωτσέζων εθνικιστών. Η αλαζονεία του Άγγλου Πρωθυπουργού ήταν στην βεβαιότητα πως όσοι ήταν υπέρ της ανεξαρτησίας αλλά εντός Η.Β. θα φοβόντουσαν να επιλέξουν πλήρη ανεξαρτησία.

Αν ήταν ανοιχτός στο να ακουστεί η βούληση των πολλών, αν δεν αντιμετώπιζε το δημοψήφισμα καιροσκοπικά, αν είχε την παραμικρή μεταγνώση για να αποδεχτεί ότι πολλά μπορούν να έχουν αλλάξει μέχρι να έρθει η ώρα της κάλπης, ή πως η εκτίμηση του είναι απλά χωρίς αντίκρυσμα, η σημερινή ψηφοφορία θα είχε ένα τελείως διαφορετικό χαρακτήρα. Αν δεν ήταν τόσο αλαζονικός μέσα στο κοινοβούλιο μπορεί να μην είχαν φτάσει ποτέ σε αυτό το δημοψήφισμα. 

Η δημοκρατία, όμως, εκδικείται την ύβρη και αυτό συμβαίνει τώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η απόπειρα διλημματικού ‘κεφαλοκλειδώματος’ με το ναι/όχι είναι χαρακτηριστική της σχέσης Αγγλίας-Σκωτίας, και του πως αντιμετωπίζουν οι Άγγλοι συντηρητικοί τη λαϊκή βούληση.

Όπως είναι ενδεικτική και η φτώχεια των επιχειρημάτων όσων είναι κατά της απόσχισης. Το «σας αγαπάμε – μείνετε μαζί μας» μάλλον κάνει τα πράγματα χειρότερα αφού θυμίζει γονιό που απευθύνεται σε νεαρό ενήλικο, αντί πολιτικού επιχειρήματος προς έναν κυρίαρχο λαό με τη δυνατότητα και το δικαίωμα καθορισμού της ζωής του. Πόσω μάλλον το «θα σας φάει ο κακός ο λύκος» που είπε απειλώντας ο ανόητος David Cameron προσπαθώντας να χρησιμοποιήσει τους εξτρεμιστές και τους τρομοκράτες για να πιέσει. Αν η Σκωτία ανεξαρτητοποιηθεί, το Ηνωμένο Βασίλειο θα αφήσει απροστάτευτο (ή ακηδεμόνευτο) το έδαφος της Σκωτίας από μυστικές υπηρεσίες και πληροφορία, όταν θα μοιράζονται το ίδιο νησί με μόνη διαχωριστική μία νοητή γραμμή πολιτικών συνόρων; Αστειότητες.

Η επόμενη μέρα

Η ερμηνεία πως η ψήφος υπέρ της απόσχισης θα είναι απαραίτητα νίκη των εθνικιστών είναι στρεβλή, και η επιχειρηματολογία σε αυτή τη βάση προσβάλει την κοινή λογική.

Οι συνεργασίες λαών είναι θεμιτές στο σύγχρονο κόσμο, όπως και η πολιτική συμπόρευση στη βάση κοινών αρχών και προσδοκιών, αρκεί να γίνεται με κανόνες. Αν η Σκωτία ψηφίσει αύριο ‘ναι’, δεν θα σημάνει απαραίτητα την απομάκρυνση από ένα τέτοιο ιδεώδες, μπορεί το αντίθετο.

Μπορεί να είναι ένα βήμα πιο κοντά στην συνύπαρξη και τη δημοκρατία μέσα από τη δημιουργία καθαρών σχέσεων, στη βάση της ισοτιμίας και του αλληλοσεβασμού των μερών. Ένα βήμα διοικητικής αποκέντρωσης και ελευθερίας. Είχε 307 χρόνια για να το κάνει η Αγγλία και απέτυχε παταγωδώς. Αντί να εξελίξει τη σχέση των μερών, αντί να σεβαστεί και να ενισχύσει το Σκωτσέζικο Κοινοβούλιο που ξεκίνησε δειλά ο Tony Blair, συνέχισε να χλευάζει και να εκμεταλλεύεται την πλουτοπαραγωγική Σκωτία.

Ό,τι κι αν ειπωθεί μέσα στον πανικό των τελευταίων ημερών δεν πρόκειται να πείσει κανέναν πως η Αγγλία κατάλαβε, ή πως θα αλλάξει στάση. Πιθανότερο είναι πως αν υπερισχύσει το 'όχι', το δημοψήφισμα θα ενταχθεί στις λοιπές αγγλικές φλεγματικές αφηγήσεις για τη 'γραφικότητα της Σκωτίας' και των κατοίκων της. Και αυτό μπορεί να μην είναι πλέον ανεκτό.