Μία Ευρώπη αρχών, δεν θα άφηνε την Ελλάδα να αιμορραγεί
Αν δεν υπάρχει ένας κανόνας για τους μεγάλους και δυνατούς, και άλλος για τους μικρούς, η ΕΕ πρέπει να υποστηρίξει την νέα ηγεσία των Αθηνών.
__________________________________________________
guardian.co.uk, Monday 25 January 2010 22.00 GMT
.....................................................................................
_________________________________________________
Οι Ευρωπαίοι γραφειοκράτες καταδίκασαν την Ελλάδα για τα τεράστια ελλείμματα της. “Καμία κυβέρνηση ή χώρα δεν μπορεί να περιμένει ειδική μεταχείριση από εμάς”, προειδοποίησε ο Jean-Claude Trichet, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ο Trichet παρέλειψε να σημειώσει ότι υπάρχουν δύο σταθμά - στην πραγματικότητα δύο συνθήκες του Μάαστριχτ, μία για μεγάλες και δυνατές χώρες, και μία άλλη για τις μικρότερες και λιγότερο ισχυρές.
Όταν η Γαλλία έσπασε την Ευρωπαϊκή διαταγή αφήνοντας το έλλειμμα να ξεπεράσει το 3% του ΑΕΠ, υπήρξαν μόνο λόγια, τίποτε άλλο.
Φυσικά, ο Trichet μπορεί να υποστηρίξει ότι υπάρχουν διαφορές μεταξύ του τι συνέβη στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες που παραβίασαν τα όρια. Υπάρχει διαφοροποίηση στο μέγεθος. Αλλά υπάρχει και διαφοροποίηση στο βαθμό ενοχής και συνεπειών. Το μεγάλο Ελληνικό έλλειμμα θα έχει συνέπειες μόνο στους Έλληνες πολίτες, ουχί στην σταθερότητα του Ευρώ - κάτι που δεν ισχύει για αντίστοιχο έλλειμμα μίας των μεγαλυτέρων χωρών.
Μεγάλο μέρος του Ελληνικού ελλείμματος είναι αποτέλεσμα της παγκόσμιας ύφεσης, που είχε οξείες συνέπειες σε αρκετές χώρες που δεν είχαν καμία ευθύνη στην δημιουργία της. Ωστόσο, η παγκόσμια κρίση αποκάλυψε τα βαθιά δημοσιονομικά προβλήματα της Ελληνικής οικονομίας, που είχαν επιδεινωθεί περαιτέρω στο διάστημα της τελευταίας εξαετίας της προηγούμενης διακυβέρνησης. Είναι ατυχές, ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιδείνωσαν τα προβλήματα της Ελλάδας. Οι δηλώσεις τους έκαναν δυσθεώρητα τα επιτόκια που πρέπει να πληρώσει, κάνοντας δυσκολότερη την προσπάθεια της Ελλάδας να ελέγξει τα ελλείμματα της.
Αντί να καλωσορίσουν τις προσπάθειες της νέας Κυβέρνησης της Ελλάδας. Αν μη τι άλλο, αποκάλυψε την ανέντιμη λογιστική των προκατόχων της. Θα μπορούσε, όπως οι Αμερικανικές τράπεζες, να προσπαθήσει να διατηρήσει την ανέντιμη συστημική λογιστική, με την ελπίδα ότι ουδείς θα την ανακάλυπτε. Όμως, ο νέος Έλληνας πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, ήταν πάντα υπέρμαχος της ανοιχτής και διάφανης κυβέρνησης. Η Ευρώπη πρέπει να στηρίζει τέτοιους ηγέτες, αντί να τους κάνει την ζωή δύσκολη.
Η Ελλάδα ανήκει στους φτωχότερους της Ευρωπαϊκής οικογένειας. Μέρος της επιτυχίας του Ευρωπαϊκού μοντέλου, έχει βασιστεί σε μία αίσθηση αλληλεγγύης , που συνεπάγεται την υποστήριξη των πιο αδύναμων. Όταν ξεκίνησε το Ευρώ, πολλοί οικονομολόγοι ανησυχούσαν για την έλλειψη κεφαλαίων σταθερότητας-αλληλεγγύης. Αν η Ευρώπη είχε αναπτύξει ένα καλύτερο πλαίσιο αλληλεγγύης και σταθερότητας, ίσως τα ελλείμματα στην περιφέρεια τής να ήταν μικρότερα και θα μπορούσαν έτσι να τα διαχειριστούν καλύτερα.
Συχνά, οι οικονομικές υφέσεις επηρεάζουν χειρότερα αυτούς που είναι στην περιφέρεια - καθιστώντας τους τα θύματα των αποτυχιών των γειτόνων τους. Είναι κοινή σοφία, όταν φτερνίζονται οι Ηνωμένες Πολιτείες, συναχώνεται το Μεξικό. Όμως τελευταία, ο αφορισμός αυτός μεταλλάχθηκε: τώρα το Μεξικό παθαίνει πνευμονία, όπως απεδείχθη με την περσινή μείωση του ΑΕΠ του.
Μέρος της επιτυχίας της Αμερικάνικης “ενιαίας αγοράς” είναι ότι υπάρχει μία αίσθηση κοινωνικής συνοχής, και ένας αντίστοιχος μεγάλος ομοσπονδιακός προϋπολογισμός για να την στηρίξει: όταν ένα μέρος της χώρας αντιμετωπίζει δυσκολίες, στρέφεται ομοσπονδιακή δαπάνη για να παρέχει βοήθεια στα μέρη που την χρειάζονται.
Όσο κι αν η Ευρώπη δεν έχει ακόμη ένα συνολικό δημοσιονομικό πλαίσιο που να μπορεί να αντιμετωπίσει πλήρως τις αδυναμίες του ενός ή του άλλου μέρους της ΕΕ, θα πρέπει τουλάχιστον να υιοθετήσει την αρχή της “μη προξένησης βλάβης”. Αν η ΕΚΤ ανακοίνωνε, ότι δεν δέχεται τα Ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση θα ήταν αντιπαραγωγικό. Αν η ΕΚΤ επιφορτίσει τους οίκους αξιολόγησης με την τελική απόφαση για την πιστοληπτική ικανότητα των Ελληνικών ομολόγων, δεν θα είναι απλά ανεύθυνο· θα είναι κατακριτέο. Η ανάθεση της πραγματικής ρυθμιστικής ευθύνης στους οίκους αξιολόγησης είναι εν μέρει ο λόγος που ο κόσμος είναι σήμερα σε αυτά τα χάλια· τα δε πορίσματα των οίκων αξιολόγησης αποδείχθηκαν διάτρητα - υποτιμώντας τις επισφάλειες των τιτλοποιημένων απαιτήσεων στεγαστικών δανείων, ενώ σταθερά υπερτιμώντας τα ρίσκα συγκεκριμένων κρατικών χρεών.
Με την Ευρωπαϊκή οικονομία να είναι ακόμα αδύναμη, υπάρχει ο κίνδυνος μία υπερβολικά γρήγορη μείωση του Ελληνικού ελλείμματος να σπρώξει την Ελλάδα σε μία βαθιά ύφεση. Οι προσαρμογές είναι πάντα χρονοβόρες, όσο και επίπονες. Η Ευρώπη οφείλει να επαναπροσδιορίσει τους βραχυπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους που θέτει για την Ελλάδα σε ότι αφορά το διαρθρωτικό έλλειμμα - αυτό που θα μπορούσε ήταν αν η χώρα είχε μηδενική ανεργία. Τα τελευταία χρόνια, ακόμα και το ΔΝΤ επαναπροσδιόρισε τους δημοσιονομικούς στόχους του πρωτογενούς ελλείμματος - των καθαρών τόκων, αναγνωρίζοντας ότι σε ασταθείς χρηματοπιστωτικές αγορές οι πληρωμές των τόκων δεν είναι πραγματικά στον έλεγχο μίας χώρας.
Η ΕΕ θα μπορούσε και θα έπρεπε να δείξει έμπρακτα την στήριξη της απέναντι στην ειλικρίνεια και ακεραιότητα της Ελληνικής κυβέρνησης και τις προσπάθειες της, όχι μόνο να ελέγξει τον προϋπολογισμό, αλλά να βελτιώσει την διαφάνεια σε όλο το δημοσιονομικό πλαίσιο και να μειώσει την διαφθορά. Η ΕΕ μπορεί περαιτέρω: μέσω της Ευρωπαϊκής Επενδυτικής Τράπεζας να αναλάβει αντικυκλικές (countercyclical) επενδύσεις στην χώρα, για να αντισταθμίσει τις αποπληθωριστικές επιπτώσεις των περικοπών του προϋπολογισμού. H Ευρώπη πρέπει να δείξει ότι θα υποστηρίξει στην Ελλάδα, όπως το ΔΝΤ παρέχει υποστηρικτικά κεφάλαια στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ο όρος μίας τέτοιας στήριξης θα μπορούσε να μειώσει τα επιτόκια και να διευκολύνει την δημοσιονομική εξισορρόπηση της χώρας. Η ΕΕ, το Ευρώ, και η αρχή της Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης δοκιμάζονται ξανά. Το μέτρο της Ευρώπης δεν είναι στην σκληρότητα των πράξεων της, αλλά στο πνεύμα της αλληλεγγύης που θα επιδείξει βοηθώντας τον γείτονα της.
Και η Αμερική έχει πρωτοφανή ελλείμματα, όπως και πολλές άλλες χώρες ανά τον κόσμο. Όπως και ο Obama, ο Παπανδρέου κληρονόμησε μία οικονομική κατάσταση την οποία δεν δημιούργησε ο ίδιος. Και στις δύο περιπτώσεις, οι προκάτοχοι τους ακολούθησαν ανέντιμες λογιστικές μεθόδους - αν και ο Bush ωχριά μπροστά στον προκάτοχο του Παπανδρέου. Και οι δύο, εξελέγησαν υποσχόμενοι αλλαγή, και οι δύο έφεραν νέα πρότυπα ειλικρίνειας και διαφάνειας στην διακυβέρνηση. Και οι δύο εξαναγκάστηκαν σε συμβιβασμούς λόγω της οικονομικής κατάστασης που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν.
Για το καλό της Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και δημοκρατίας, η Ευρώπη πρέπει να στηρίξει τις προσπάθειες του Παπανδρέου με κάθε τρόπο, ουχί να γυρίσει την πλάτη της στους Έλληνες πολίτες που πρέπει να πεισθούν ότι τα μέτρα λιτότητας της κυβέρνησης είναι για το καλό όλων.
μεταφρασμένο από το πρωτότυπο
2 σχόλια:
Χάρηκα αρκετά που είδα σε ένα μπλόγκ την ανάλυση του Joseph Stiglitz.
Καλό σας βράδυ
Κι εγώ κε Αλεξάκο. Τουλάχιστον αυτές τις ειδήσεις να τις διαβάζουμε ολόκληρες.
Δημοσίευση σχολίου